Ek Fiil (Ek Eylem)
0EK FİİLLER(EK EYLEM)
Öncelikle ek eylemler yardımcı eylem değildir.
Her ek fiil düşer.
-imek, -ise, -idi/ "i" düşer.
Ek fiilin iki tane görevi vardır.
*Yüklem isim ise ek fiil vardır.
*Fiil iki tane zaman eki almışsa ek fiil vardır.
Yukarıdaki iki bilgi, ek fiilin görevini bulmaya yarar.
NOT: "Değil" kelimesi ek fiilin olumsuzudur. Yani "değil" varsa ek fiil kesinlikle vardır.
Pratik: "-dır, -dir" bir kelimenin sonunda var ise ek fiil de vardır. Çünkü ek fiilin geniş zaman çekimidir.
Sonuna "-dır, dir" getirilebiliyorsa da ek fiil vardır. --Bu kalem(dir).
Ek fiil bu kadar! Evet bu kadar :))
KİPLER(ZAMAN EKLERİ)
↪ Basit Zamanlı (Basit Çekimli) = Fiil+Zaman Eki
↪Birleşik Zamanlı (Birleşik Çekimli) = Fiil+ 2 Zaman Eki
↪Basit Zamanlı(Çekimli):
↦Haber Kipleri
↦Dilek Kipleri
↦ Haber (Bildirme) Kipleri:
*Bilinen/Görülen Geçmiş Zaman= -di, -dı
*Duyulan/Öğrenilen Geçmiş Zaman= -miş, mış
*Gelecek Zaman= -ecek, -acak
*Şimdiki Zaman= -yor, -makta
*Geniş Zaman=-r, -mez(her zaman ya da hiçbir zaman anlamı vermesi gerekiyor.)
↦Dilek (Tasarı) Kipleri:
*Gereklilik= -meli, -malı
*İstek= -e, -a
*Şart= -se, -sa
*Emir= Eki yok.
↪Birleşik Zamanlı(Çekimli):
Fiil+Zaman Eki+İdi/İmiş/İse
-idi:hikaye
-ise:şart
-imiş:rivayet
--Gelmeliymiş. (Gereklilik kipinin rivayeti.)
Kip(Zaman/Anlam) Kayması:
Bir kip eki yerine başka bir kip ekinin kullanılması.
--Seneye tatile gidiyorum.(gideceğim.)
Bir sonraki yazıda cümlenin öğelerinden bahsedeceğim. Kendinize iyi bakın. Kolay gelsin! :))
0 yorum: